اثرات عصارۀ اکدایستروئیدی گیاه Silene aucheriana و هالوفنوزاید در کنترل موریانۀ (Isoptera: Rhinotermitidae).sp Reticulitermesدر شرایط آزمایشگاهی

امروزه ترکیبات اکدایستروئیدی، از جمله فیتو‌اکدایستروئید‌ها و آنالوگ‌های اکدایسون، به دلیل توانایی کنترل آفات مورد توجه قرار گرفته‌اند. آگونیست‌های هورمون پوست‌اندازی با اختلال در پوست‌اندازی باعث مرگ زودرس آفت می‌شوند و برای موجودات غیرهدف، ایمن‌‌اند. هدف از این مطالعه بررسی اثرهای ترکیبات اکدایستروئیدی موجود در گیاه سیلن ایرانی Silene aucheriana در مقایسه با آفت‌کش هالوفنوزاید5 روی موریانۀ .sp  Reticulitermesو محاسبۀ مقادیر LT50 وLT90  ترکیبات ذکرشده روی ‌موریانۀ Reticulitermes sp. در قالب آزمون‌های انتخابی و غیر‌انتخابی است. تجزیه و تحلیل داده‌ها به روش پروبیت نشان داد که با افزایش غلظت، زمان مرگ‌و‌میر (LT50 و LT90) کاهش یافت. درصد مرگ‌و‌میر محاسبه‌شده در غلظت‌های 1000، 2500، 5000 و 10000 پی‌پی‌ام هالوفنوزاید در آزمون انتخابی به‌ترتیب 54، 60، 76 و 80 درصد و برای عصارۀ گیاه S. aucheriana در غلظت‌های 5، 10، 20 و 40 درصد به‌ترتیب 58، 68، 75 و 89 درصد بود. این ترکیبات (هالوفنوزاید و عصارۀ سیلن) سبب ایجاد بدشکلی و اختلال در پوست‌اندازی در موریانۀ ‌Reticulitermes sp. شد. نتایج نشان داد که این ترکیبات (هالوفنوزاید و عصارۀ سیلن) می‌توانند راه حل مناسبی برای کنترل موریانۀ ‌Reticulitermes sp. باشند. بنابر‌این برای کنترل موریانه‌ها لازم است مطالعات جامعی روی ترکیبات اکدایستروئیدی انجام گیرد.